“ Gin bettere wegge, dan ’n krèèn’twegge”! Streekgerecht #3

De bakker uit het animatiefilmpje “Kroamschudd’n in Mariaparochie” van Herman Finkers zei het al.

Maar wat is een ‘krèèn’twegge’ oftewel, krentenwegge nu precies?

Een krentenwegge is van vroeger uit een soort kraamgeschenk voor de ouders van een pasgeborene en dit typisch Twentse gebruik bestaat als sinds mensenheugenis. Over de precieze betekenis is ook Google niet helemaal duidelijk Vermoed wordt dat, ondanks eerst de kerstening, en later de secularisatie de krentenwegge een overlevering is van oud-heidens broodoffer. In het brood zijn allerlei ‘geestafwerende’ kruiden zoals bijvoorbeeld Kummel en Anijs verwerkt en voorkwam in vroeger tijden, tenminste, zo vertelt de overlevering, beheksing.

Volgens latere bronnen was het brood vooral bedoeld voor de ouders van de boreling. Moeders lag nog in het kraambed en het feminisme was nog niet zover doorgedrongen dat de vader zelf in staat was een maaltijd te bereiden. Laat staan dat hij het in zijn hoofd haalde om zelf achter het fornuis plaats te nemen…. Om nu de ouders niet van de honger om te laten komen werd door de noaberschop, het buurtschap, geld ingezameld en bij de lokale bakker werd een krentenwegge besteld. Deze werd door de gehele noaberschop, vanwege de lengte van een (1) meter, en een gewicht van ‘bekaans hoonderd poond’  op een ladder naar het kroamhoes gedragen en daar aangeboden aan het gezin, en was bedoeld om het gezin door de kraamperiode te helpen. Leuk detail om te vertellen is nog dat voorop de ladder vaak een ooievaar bevestigd was en achterop een vaatje brandewijn, bedoelt voor de kraamvrouw. Officieel om het kind volgens aloude traditie mee te wassen, maar die waarschijnlijk de drank zelf nuttigde.

Het aanbieden van de krentenwegge is, ook nu nog, een vorm van opnemingsritueel van de boreling in de noaberschop. Hoewel de rubberentegelmaatschappij van tegenwoordig het volstrekt afkeurt gebeurde het vroeger dat de vader de boreling op de drempel van zijn huis hoog ophief en daarmee aan de gemeenschap toonde. Hiermee was het kind deel geworden van de noaberschop, en wist het zich veilig en geborgen in de hechte gemeenschap.

Voordat de vader het kind aan de naoberschop toonde werden door gemeenschap verschillende versjes opgezegd en was het laatste versje voordat de kleine werd getoond het volgende:

Mi´j dunkt, dat geet toch zoo moar nig
I´j teunt oons eerst het kleine wich
En as an de eischen zint voloan
Zöw met di´j noar binnen hen goan.

En inderdaad, nadat de kleine aan de verzamelde buurtschap was vertoond gingen allen mee naar binnen en werd daar het ‘Kroamschuddersmoal’ genuttigd.

 

Afdrukken
5 van 1 stem

Twentse krentenwegge

Voorbereidingstijd2 uur 30 minuten
Active Time40 minuten
Gang: Tussendoortje
Keuken: Nederlands
Trefwoord: Brood, Nederlands, Twente

Materials

  • 500 gram bloem
  • 700 gram krenten
  • 100 gram roomboter
  • 25 gram donkere basterd suiker
  • 14 gram droge gist 2 zakjes
  • 3 middelgrote eieren
  • 275 ml volle melk
  • 1 tl zout
  • 1 tl kaneel
  • 1 tl gemalen anijszaad
  • ½ tl gemalen karwijzaad
  • ½ tl gemalen komijn
  • 1 el citroenrasp
  • 75 gram sukade

Instructies

  • Doe de bloem in een kom, maak een kuiltje in het midden en strooi de zout over de rand van de bloem
  • Doe de rozijnen in een kom met water om te laten wellen
  • Doe de melk in een pannetje , voeg de suiker toe en verwarm de melk tot lauw
  • Haal de pan van het vuur en voeg de gist toe, roer dit goed door en zet 10 minuten weg
  • Giet na 10 minuten de melk en de gist in het kuiltje van de bloem en roer dit met lepel goed door elkaar
  • Voeg de boter, de eieren, kaneel, anijzaad, karwijzaad en komijn toe en kneed het deeg zeker 10 minuten. Je kan hier voor je handen gebruiken, maar ik gebruikte mijn keukenmachine.
  • Maak een schone theedoek vochtig, plaats deze over de kom met deeg en zet deze op een warme plek voor 1 uur weg zodat het deeg kan rijzen
  • Giet de rozijnen af en dep ze droog
  • Voeg de rozijnen, citroenrasp en sukade toe aan het deeg, mix dit nog een keer goed door
  • Plaats de theedoek opnieuw over de kom en zet de kom wederom voor een uur op een warme plek
  • Verwarm de oven op 200 graden
  • Bekleed een bakplaat met bakpapier en smeer deze dun in met zonnebloemolie
  • Stort het deeg op de bakplaat en vorm er een rechthoek van
  • Plaats de krentenwegge voor 40 minuten in de voorwarmde oven
  • Laat de krentewegge goed afkoelen voor je er plakken van snijdt

 

Geschreven door: Peter Maurik

(Visited 444 times, 1 visits today)
Puur Koken

Hoi! Leuk dat je er bent, welkom in mijn wereld waar koken en bakken een belangrijke plaats hebben.
Je kan mij niet gelukkiger krijgen dan door de hele dag in de keuken te staan. Is er een feestje dan ben ik meestal diegene die zorgt dat er hapjes op tafel... Lees meer...

View stories

1 comment